Mózg
człowieka zbudowany jest z dwóch półkul. Obie współpracują ze sobą i uzupełniają się we wszystkich procesach psychicznych. Pomostem między nimi jest ciało modzelowate – wiązka aksonów (włókien neuronów) umieszczona
poprzecznie w szczelinie pomiędzy półkulami, zapewniająca przepływ informacji między nimi.
Zewnętrzną część półkul mózgowych stanowi kora mózgowa, która składa się z ponad 8 mld neuronów
a jej grubość sięga od zaledwie 1.5mm (kora wzrokowa) do około 4.5 mm (kora ruchowa). Natomiast jej powierzchnia to aż 2,2 m2! Kora mózgowa dzieli się na cztery płaty (każdy jest parzysty) i jest odpowiedzialna za nasze typowo ludzkie zdolności tj. pamięć, język, myślenie, planowanie. To tu, nieustannie przetwarzanych jest tysiące informacji. To dzięki niej człowiek myśli, rozwiązuje problemy, analizuje, syntetyzuje itp. Jej domeną jest mowa, symbole, wyobrażenia i ogólnie uczenie poznawcze. Wiedzę tę można wykorzystać na przykład w celu organizacji efektywnego uczenia się.
Płat czołowy
to ważny element naszej struktury mózgu. Przedstawia to, co najbardziej wyróżnia człowieka spośród innych gatunków czyli zdolność do świadomego myślenia i poczucie tożsamości. Płaty czołowe odpowiadają za funkcje wykonawcze czyli zdolności, które umożliwiają nam kontrolowanie oraz koordynowanie naszych myśli i zachowań
do których zaliczamy:
*planowanie,
*stawianie sobie celów i ich realizację,
*inicjowanie działania,
*podejmowanie decyzji,
*monitorowanie działania,
*przewidywanie konsekwencji naszych działań oraz umiejętność ich modyfikacji.
W płatach czołowych a dokładnie w korze przedczołowej umiejscowiona jest nasza pamięć robocza (operacyjna). Kolejne ważne funkcje płatów czołowych to:
*ocena sytuacji i kontrola emocji powstających w układzie limbicznym,
*planowanie i koordynacja ruchu,
*utrzymywanie uwagi i koncentracji,
*podejmowanie decyzji,
*umiejętność wchodzenia w interakcje społeczne,
*przewidywanie konsekwencji naszych działań oraz umiejętność ich modyfikacji.
*oraz ośrodek Broki, który pomaga nam odnaleźć słowa potrzebne podczas mówienia.
Płat ciemieniowy
( na obrazku obok- żółty) odgrywa decydującą rolę w reprezentowaniu umiejscowienia obiektów w przestrzeni. Pozwala też na rozumienie języka symbolicznego, pojęć abstrakcyjnych i geometrycznych oraz umożliwia gromadzenie i korzystanie z wiedzy
na temat liczb i stosunków między nimi. Większa część płata ciemieniowego odpowiada też za wrażenia czuciowe i pozwala lokalizować części ciała, które zostały przez kogoś dotknięte. Kolejną istotną funkcją jaką pełni jest integracja ruchu i wzroku oraz czucia i wzroku.
Płaty potyliczne
są związane z naszym zmysłem wzroku. Dokonują analizy:
*koloru,
*ruchu,
*kształtu,
*głębi.
Odpowiadają również za skojarzenia wzrokowe.
Płaty skroniowe
odpowiadają za słuch. Pomagają również zapamiętywać najważniejsze informacje zawarte w każdym nowym doświadczeniu. W górnej części lewego płata skroniowego znajduje się ośrodek Wernickiego, który jest odpowiedzialny za rozumienie słów i pomaga zrozumieć to, co zostało powiedziane. Ponadto płat skroniowy bierze również aktywny udział w :
*rozpoznawaniu obiektów i twarzy,
*kategoryzacji obiektów,
*analizie wrażeń dźwiękowych,
*analizie zapachów.
Jak sądzisz, jaki sposób nauki jest najlepszy, aby zapamiętać jak najszybciej, jak największą partię materiału? Nauka jest procesem aktywnym. Jak wynika z powyższego, należy wiedzę ulokować w wielu strukturach mózgu. Tu sprawdzają się m.in. wszystkie mnemotechniki– rozbijają informację na wiele zmysłów i za pomocą wizualizacji odpalają neurony w wielu obszarach mózgu pozostawiając w nich ślady pamięciowe. Ciekawym sposobem aktywizowania mózgu jest stosowanie różnych metod aktywizujących, w tym przede wszystkim mapy mózgu. Chcesz np. pomóc dziecku nauczyć się tabliczki mnożenia? Zapisz pojęcia na różnych gałęziach- to aktywuje liczniejsze obszary mózgu niż w przypadku zapisu tradycyjnego. Kiedy dodasz do tego rysunki albo symbole uruchomisz kolejne ośrodki w mózgu pozostawiając trwalsze ślady pamięciowe. A kiedy dodatkowo pozwolisz aby dziecko samodzielnie wykonało taką mapę uruchomisz kolejne ośrodki, a dziecko zapamięta tabliczkę w sposób wielokrotny!
Na podstawie materiałów szkoleniowych z Platformy Edukacyjnej EDUMACH